جذابیت خرده روایت‌های تاریخی برای مردم
تاریخ انتشار: ۲۷ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۶۹۸۷۴
اگر موافق باشید گفت‌وگو را درباره حضور شما در سریال گیل‌دخت و روند ساخت این سریال شروع کنیم.
ساخت سریال گیل‌دخت در دو سال کرونا اتفاق افتاد و پروسه تولید این سریال را با مشکلات زیادی روبه‌رو کرد اما با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و احتیاط برای جلوگیری از ابتلای عوامل و بازیگران به کرونا، نتیجه کار شیرین و موثر بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
گیل‌دخت سریالی است که اگرچه بن‌مایه تاریخی دارد ولی روایت قصه در بستر عاشقانه بر جذابیت تاریخی آن افزوده است، بااین‌حال خود شما فکر می‌کنید سریال‌هایی از این دست چقدر می‌تواند در پیوند بیشتر مردم با تاریخ معاصر نقش داشته باشد؟
مردم از گذشته تا امروز، همیشه نسبت به کتاب‌های تاریخی علاقه داشته و دارند. باید به این مسأله توجه کرد که سریال‌سازان در این زمینه به ساخت آثار کیفی و پرمحتوا بپردازند تا مخاطبان بیش از پیش نسبت به این کارها جذب شوند و تماشای سریال‌های تاریخی انگیزه‌ای را در آنها ایجاد کند تا به سمت مطالعه کتاب‌هایی در این حوزه بروند. خوشبختانه درباره گیل‌دخت چنین اتفاقی افتاده است. درمجموع ما به لحاظ محتوایی پتانسیل این را داریم که بهترین سریال‌ها را تولید کنیم.
شما از معدود بازیگرانی هستید که نزدیک به سه دهه در آثار تاریخی حضور داشته‌اید. به نظر شما سریال‌هایی که تا امروز با درونمایه تاریخی ساخته شده چقدر توانسته‌اند در به‌تصویرکشیدن زوایای تاریخ معاصر و کهن ایران نقش داشته باشند، درباره گیل‌دخت این امر به چه شکل بوده است؟
گیل‌دخت قصه‌ای است که در زمان قاجار اتفاق می‌افتد و همانطور که در سؤالات پیشین به آن اشاره کردید قصه‌ای عاشقانه هم دارد اما این سریال به روایت گوشه‌هایی از زندگی شازده‌های قاجار می‌پردازد و به نوعی، جنگ قدرت بین شازده‌های قاجار است. هرچند، وقتی نویسنده و کارگردانی می‌خواهند در این بستر اثری تولید کنند طبعا نمی‌شود انتظار داشت که به روایت تاریخی صرف بسنده کنند، پس ناچارند برای جذابیت سریال، به خرده‌روایت‌هایی که در تاریخ بوده هم نظر کرده و به قصه پر و بال بیشتری دهند تا نزد مردم جذاب‌تر شود.
منظورتان این است که روایت‌های تاریخی برای تبدیل‌شدن به اثر هنری نیازمند دراماتیزه‌شدن هستند؟
دقیقا. اگر حکایت‌ها و داستان‌هایی که در تاریخ وجود دارند دراماتیزه نشوند نمی‌توانند در قالب فیلم و سریال با مخاطب ارتباط برقرار کنند.
نکته جالب درباره کارنامه کاری شما اینکه اغلب نقش‌هایی که تا امروز در آن حضور داشته‌اید تاریخی بوده است. فکر می‌کنید چه ویژگی‌ای در شیوه بازیگری‌تان وجود دارد که کارگردانان شما را برای نقش‌های تاریخی در نظر می‌گیرند؟
البته این سؤال را باید از کارگردانان بپرسید (با خنده). فکر می‌کنم اصلی‌ترین دلیلش این است که خودم هم شخصا بازی در نقش‌های تاریخی را دوست دارم، ضمن اینکه همیشه به مطالعه تاریخ علاقه داشته‌ام. شاید بخشی از این مسأله به اشتیاق درونی خودم برای بازی در این نقش‌ها برمی‌گردد و این مسأله موجب می‌شود تا کارگردانان من را برای حضور در آثار این ژانر انتخاب کنند.
در دهه ۶۰، شاهد سریال‌های خوش‌ساخت و زیبا بودیم که هرکدام‌شان به‌دلیل ویژگی‌هایی که داشتند همچنان در خاطره‌ها باقی مانده‌اند و شما هم در این آثار حضور داشتید. دیدگاه شما نسبت به این مسأله چگونه است؟
من هم با شما هم‌عقیده‌ام که در آن دهه کارهای درخشان و خاطره‌انگیزی ساخته شد که بعد از گذشت سال‌ها، هنوز مردم وقتی در کوچه و خیابان ما را می‌بینند از آن کارها یاد می‌کنند و این نشان می‌دهد که چقدر آن سریال‌ها در ذهن‌شان تاثیر گذاشته است.
در سال‌های اخیر در پروژه «سلمان‌فارسی» هم حضور داشته‌اید و ظاهرا فیلمبرداری این سریال همچنان ادامه دارد. اگر ممکن است درباره حضورتان در این سریال توضیح دهید.
فقط می‌توانم به این مسأله اشاره کنم که سلمان‌فارسی یک کار ویژه است و باید صبر کرد تا این اثر ساخته و قضاوت شود. سریالی حساب‌شده و عالی است که با مدیریت خاص آقای میرباقری در حال تولید است و اطمینان دارم که وقتی پخش شود یکی از پرسروصداترین سریال‌ها خواهد شد.
چندی پیش ویدئویی از شما در فضای مجازی منتشر شد که دل دوستداران شما را به درد آورد. شما در آن ویدئو به پاره‌ای از مشکلات معیشتی که بازیگران به آن دچار هستند اشاره کردید. می‌خواستم از این فرصت استفاده کنم و بپرسم در دو سال کرونا که دوره رکود فعالیت‌های هنری و اجتماعی بود بر بازیگران پیشکسوتی چون شما چه گذشت تا گیل‌دخت به شما پیشنهاد شد؟
از آنجا که من و بازیگران امثال من به سینمای خانگی وابسته نیستیم، شرایط فعالیت و به دنبال آن شرایط امرارمعاش برایمان سخت‌تر است. شبکه خانگی دایره بسته‌ای است که فقط عده‌ای از بازیگران به داخل این دایره راه می‌یابند و بازیگرانی مثل من صرفا در این سال‌ها در تلویزیون مشغول به کار بوده‌اند. در سال‌های اخیر، با تاسیس موسسه هنرمندان پیشکسوت، حمایت‌هایی از سوی این موسسه نسبت به هنرمندان صورت گرفته است اما وقتی هنرمندان در این موسسه گردهم‌می‌آیند می‌بینیم درصد زیادی از هنرمندان شاخه‌های مختلف؛ نه‌فقط سینما، تئاتر و تلویزیون، دارای مشکلات معیشتی هستند و از همه بدتر اینکه مشکل مسکن دارند. هنرمند وقتی کار می‌کند، سکه، دلار، زمین و ماشین در اندیشه‌اش جایی ندارد و فقط فکر و ذکرش اثری است که ارائه می‌دهد. ولی یک‌موقع به خودش می‌آید و می‌بیند هیچ اندوخته‌ای ندارد و دیگر سنش هم گذشته و کاری نمی‌تواند بکند. طبعا دولت موظف است برای هنرمندانی که سال‌ها با شرافت زندگی و کار کرده‌اند تسهیلاتی قائل شود. امروز هنرمندان در سنین پیری همچنان از مشکل مسکن و اجاره‌نشینی رنج می‌برند. از سوی دیگر، حرفه بازیگری در سال‌های اخیر با مشکلاتی توام شده است. به‌عنوان‌مثال، در یکی از پروژه‌ها شاهد بودم که فردی آمد و گفت می‌خواهم نقش اول را بازی کنم و اسپانسری کار را هم به‌عهده می‌گیرم. تهیه‌کننده هم از خداخواسته پذیرفت. خب، نتیجه چنین کاری مشخص است. متاسفانه نگاه‌های کاسبکارانه به هنر لطمه زده است و گاه سطح آثار را نازل می‌کند.
حیف است که گفت‌وگو را به پایان ببریم و حالا که صحبت از سریال «روزی روزگاری» شد از زنده‌یاد خسرو شکیبایی یادی نکنیم. خاطره‌ای که از ایشان در ذهن شما باقی مانده تا در این مقال بگویید؟
او هنرمند متواضعی بود که هیچ‌وقت منم نگفت. امروز آدم‌هایی را شاهد هستیم که به محض اینکه در یکی دو کار حضور پیدا می‌کنند، به خودشان غره می‌شوند و مردم را از یاد می‌برند اما مرحوم شکیبایی هیچ‌وقت اسیر غرور خود نشد. او هنرمندی بود که اگر کسی می‌گفت: «آقای شکیبای من مشکل دارم» می‌نشست و با آن فرد حرف می‌زد، برایش مهم نبود او را می‌شناسند یا نه. یادم هست یک‌بار سر صحنه بودیم و جوانی از کهگیلویه‌وبویراحمد آمده بود و یک دفتر صدبرگ در دست داشت که هر دو طرفش هرچه عکس از خسرو پیدا کرده بود را چسبانده بود و وزن دفتر شده بود سه کیلو. این میزان از محبوبیت برای یک بازیگر ارزشمند است و ساده هم به‌دست‌نمی‌آید، خسرو چنین آدمی بود. یادش گرامی.
«روزی روزگاری» برایم خاص است
محمد فیلی در پاسخ به این سؤال که امروز وقتی به گذشته نگاه می‌کنید در بین نقش‌هایی که ایفا کرده‌اید، نقشی هست که به آن بیشتر دلبستگی داشته باشید؟ می‌گوید: معمولا همه کارهایی که بازی کرده‌ام را دوست دارم، ولی روزی‌روزگاری برای من چیز دیگری بوده است. خاطرم هست زمان ساخت این سریال فشرده بود و آقای امرا... احمدجو مشتاقانه کار می‌کردند. برگ منشی صحنه را نگاه می‌کردید می‌دیدید که اگر ما ۵۰۰۰ پلان داشتیم، ۴۹۰۰ را یک برداشت می‌رفتیم. آقای احمدجو می‌گفت: «بچه‌ها! اگر این سکانس را گرفتیم گرفتیم، اگر نه، دیگر نمی‌توانیم بگیریم!» این‌طوری کار کردیم و نتیجه‌اش همان شد که خودتان می‌دانید. هنوز هم این سریال در ردیف بهترین سریال‌های تلویزیون است. الان دیگر امکان ندارد چنین سریالی در این اندازه و در این بازه زمانی ساخته شود. دیگر نه آن بازیگران در قید حیات هستند و نه آن اشتیاق وجود دارد. غم نان آن اشتیاق را با خودش برده است.
روزنامه جام جم
منبع: جام جم آنلاین
کلیدواژه: تاریخ خرده روایت سریال سریال ها گیل دخت سال ها نقش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۶۹۸۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
درخواست مخاطبان برای تولید نون خ ۶
نشست خبری نون خ، بهانه‌ای برای تعامل عوامل با مردم در بستر سامانه ۱۶۲ بود تا عوامل این مجموعه بدون واسطه با مخاطبان گفتگو کنند. نشستی که در نهایت به یک پرسش و پاسخ جامع با خبرنگاران ختم شد و با حضور مسعود کریمی مدیرگروه طنز سیما فیلم، مهدی فرجی تهیه کننده سریال نون خ و بازیگران این مجموعه از جمله صهبا شرافتی، کاظم نوربخش و ماشاءالله وروایی برگزار شد تا عوامل این مجموعه نمایشی بعد از شنیدن نظر بینندگان تلویزیون، بتوانند به گپ و گفتی با خبرنگاران بپردازند.
مهدی فرجی تهیه کننده سریال نون خ در این نشست در پاسخ به پرسش جام جم درباره نکات مطرح شده از سوی مردم در سامانه ۱۶۲ گفت: بحث تولید فصل جدید، پرداختن به اقوام دیگر، جویا شدن از بازیگرانی که فصل ۵ نبودند، بیشترین نکات مطرح شده بود. به گزارش جام جم، درخواست تولید فصول جدید نون خ در استان‌های مختلف و پرسش از سرنوشت شخصیت‌های نون خ مثل روناک و بهنام از دیگر نکاتی بود که مخاطبان در تماس با عوامل نون خ مطرح کرده بودند.
فرجی در این نشست با اشاره به مثبت بودن تجربه صحبت مستقیم با مردم در ۱۶۲ گفت: در این تماس‌ها از خانم مسن تا پسربچه ده ساله تماس داشتم. بیشتر این پیام‌ها درباره تشکر از نون خ بود. برخی موارد را هم بیان کردند که حتما از آن استفاده می‌کنیم. در مجموع حس اینکه مستقیم با مردم صحبت کنیم حس خوبی بود. همانطور که قبلا هم گفته شد، نون خ ۵ نسبت به فصل قبل با افزایش ۵ درصدی مخاطب همراه بود. از سازمان صدا و سیما تشکر می‌کنم که در این مدت همراهی کردند. از جمله اجازه دادند قومیت دیگری مثل بلوچ را هم به قصه وارد کنیم. در مجموع مسائل مذهبی و قومیتی دو حساسیتی است که سازمان دارد و شاید به همین خاطر هم هر تولیدکننده‌ای سراغ آن نمی‌رود. این همراهی سازمان باعث جذابیت مضاعف نون خ جدید شد. در یکی از تماس‌هایی که انجام شد، خانمی با گریه می‌گفت که اینطور روایت کولبر‌ها را نشدیده بود و نون خ او را با مشکلات این قشر آشنا کرده است. تصور بسیاری این است که پرداختن به قومیت‌ها کار سختی است و از همین منظر ترجیح می‌دهند وارد نشوند. اجازه داده شد در کنار طنز، نقدهایمان را هم مطرح کنیم. مردم در بازخوردهایشان می‌گفتند که در کنار کمدی بودن کار، احساس می‌کردند درد مردم هم مطرح شده است.
فرجی با اشاره به آسیب دیدگی بسیاری از عوامل در طول ضبط سری پنجم نون خ، اینطور بیان کرد: در این فصل آسیب زیاد دیدیم و ۷ نفر از عوامل دست یا پایشان شکست. آقای آقاخانی هم سقوط کردند و کنار مهره‌های کمرشان ترک خورد و آسیب جزئی دیدند. ده روز تصویربرداری تعطیل شد و بعد کار را ادامه دادیم. الان حالشان خوب است.
وی تاکید کرد: اینکه من گفتم خط قرمز سازمان مساله قومیت و مذهب است شاید از این منظر بوده که به دلیل حساسیت، کمتر سراغ آن می‌روند. از طرفی وقتی به قومیتی اشاره می‌کنیم حیف است که جذابیت هایش را بهط ور کامل نشان ندهیم. معتقدم کارگردانی خوب در کنار متن قوی، توانست کاری کند که مردم نون خ را دوست داشته باشند.
سازمان پای نون خ ایستاد
این تهیه کننده در پاسخ به پرسشی در خصوص سفارشی بودن محتوای سریال نون خ، عنوان کرد: در مجموع همه کارهایی که برای سازمان ساخته می‌شود، چون کارفرما این سازمان است سفارشی محسوب می‌شود. اما در مورد نون خ باید این را بگویم که بعد از اینکه بحث فصل اول مطرح شد، آقای آقاخانی دغدغه‌های خودش را مطرح کرد تا چگونگی پرداختن به قوم کرد مشخص شود. در دیدار سال قبل رئیس سازمان صدا و سیما هم این مساله مطرح شد که نون خ هر سال با محوریت قوم کرد، به یک قومیت بپردازد. سازمان در این زمینه حمایت کرد.
وی ادامه داد: سعید آقاخانی دغدغه کل ایران را دارد. همه مان کار کرده‌ایم و خط قرمز‌ها و ممیزی‌های احتمالی تلویزیون را می‌دانیم و توانستیم آن را لحاظ کنیم. در عین حال باید از آقای جعفری جلوه تشکر کنم که به عنوان مشاور کنارمان بود. هنوز درباره صحبت از سری ۶ نون خ زود است. باید قدری صبر کرد. فعلا تصمیمی برای آن نداریم.
فرجی در پاسخ به پرسشی درباره واکنش مردم بلوچ به نمایش این قوم در قاب نون خ هم گفت: من در مورد گویش بلوچ هیچ نقدی ندیدم. شاید به این دلیل نقدی نشد که از خود مردم بلوچ برای بازیگران استفاده کردیم. در مورد عزیزان کرمانی هم سوءتفاهمی ایجاد شده بود که حل شد. البته این را بگویم که در کشور ما رایج است و کاری نمی‌توان کرد که همه خودمان را نماینده مردم می‌دانیم. وقتی فردی کاری را نمی‌پسندد، می‌گوید همه مردم دوست نداشته اند. من قبلا هم گفتم مسائلی که در نون خ ۵ مطرح کردیم ربطی به کرمان نداشت. ما تنها در یک موشن گرافی فلشی را به سمت کرمان نشان دادیم و شاید همین باعث سوء تفاهم شد. در اینستاگرام پیج‌های متعددی با محوریت نون خ شکل گرفت که تلاش کردم نظرات مردم در پست‌های مربوطه را بخوانم تا متوجه شدم گلایه‌ای وجود دارد یا خیر. در عین حال، شماره ام را به مدیران استان کرمان دادم تا اگر کسی نکته‌ای دارد مطرح کند. ما قصد اهانت به کسی را نداریم و تلاش مان این است ظرفیت‌های غنی کشورمان را مطرح کنیم.
اصلاحیه‌های نون خ اندک بود
وی در خصوص بازخورد‌های مطرح شده به نون خ هم گفت: نمی‌گویم نقدی به ما وارد نیست، اما بیشتر کسانی که در ۱۶۲ صحبت کردیم طرفدار نون خ بودند که مدت‌ها پشت خط ماندند تا پاسخ شان را بدهیم. یک نکته شیرین هم از تماس‌های امروز وجود داشت که خانمی تماس گرفت و احساس کردم دختربچه کوچکی است و چند بار او را «دخترم» خطاب کردم. بعد متوجه شدم خانم ۵۰ ساله است!
این تهیه کننده به همراهی رئیس سیمافیلم در پیش بردن نون خ ۵ اشاره کرد و در پاسخ به پرسش خبرنگار یکی از رسانه‌ها در خصوص ظرافت در بیان محتوای انتقادی گفت: من و آقای آقاخانی سال هاست کار می‌کنیم و با ممیزی‌ها آشنا هستیم. به هر حال اختلاف نظر طبیعی است. اصلاحیه داشتیم، اما آنقدری نبود که به کار آسیب بزند. در واقع از ممیزی بسیاری از سریال‌ها کمتر بود.
فرجی همچنین در خصوص شکایت یک خواننده به استفاده از موسیقی‌اش در نون خ ۵ عنوان کرد: شکایت آقای صفامنش، ربطی به آقای آقاخانی ندارد. در یک دوره‌ای در همین سریال از ترانه «شیرین شیرین» استفاده کردیم که خواننده‌اش تماس گرفت و تشکر کرد. ما استفاده کوتاهی از ترانه آقای صفامنش کردیم. تصور این که چنین شکایتی می‌شود را نداشتیم. البته نافی مالکیت ایشان نیستیم. اما فکر می‌کردیم آقای صفامنش از ما تشکر می‌کند. پخش این موسیقی در سکانس کولبر‌ها باعث معرفی آن ترانه شد. با این حال اگر راهی برای جبران باشد اقدام می‌کنم. در فصل‌های قبلی در خدمت ایشان بودیم. ایشان از خواننده‌های خوب کشور هستند.
ماشالله وروایی بازیگر نقش عمو کاووس هم در این نشست، گفت: امروز صدای مردم را شنیدیم و خیلی برایمان لذت بخش بود. همه با جان و دل کار کردیم. حتی خاطرم هست که بچه یکی از کولبر‌ها درباره پدرش با گریه حرف می‌زد و تلاش می‌کردیم برای ضبط سریال او را به وجد بیاوریم. ما از نزدیک دیدیم که چه مشکلاتی دارند. البته نمی‌خواهم اشاره کنم که کارگردان و تهیه کننده نون خ چه کارهای عام المنفعه‌ای برای آنها انجام دادند. در مجموع امروز از مردم شنیدیم که نون خ را دوست داشتند و می‌گفتند تلویزیون باید از این دست کارها بسازد. این بازیگر درباره لهجه‌های مختلف کردی که در نون خ استفاده شده، به تسلط نویسنده و کارگردان اشاره کرد که تلاش شان باعث شده مطالب به درستی منتقل شود.
بدون گواهینامه مینی بوس راندم!
صهبا شرافتی بازیگر نقش روناک هم که در این جلسه حاضر بود، گفت: نون خ ۵ برای من چالش برانگیزتر و البته جذاب‌تر بود. من گواهینامه پایه ۲ نداشتم و عوامل جان شان را دست من سپردند که رانندگی مینی بوس را در دست داشتم. در کل نظر مخاطبان درباره نون خ مثبت بود و درخواست ساخت فصل‌های بعدی را داشتند. خانمی هم تماس گرفته بود می‌گفت نوزادی در راه دارم و خواهش می‌کرد فصل‌های بعدی ساخته شود تا کودکش به دنیا آمد بتواند آن را تماشا کند.
کاظم نوربخش بازیگر نقش سلمان هم در ادامه با اشاره به تجربه جذاب صحبت‌هایی که با مخاطبان داشته، عنوان کرد: خوشحالم با همه هم وطنان صحبت کردم. برخی دوست داشتند نون خ به شهر‌های آنها برود. خدارا شاکر هستم که خوب تمام شد و امیدوارم فصل بعدی را برای مخاطبان بسازیم.
اراده سازمان تغییر کرده
مسعود کریمی مدیرگروه طنز سیما فیلم هم در این نشست گفت: خوشحالم امسال برای اولین بار توفیق بود کنار عوامل نون خ باشم. سوژه امسال سوژه بسیار پرریسک و لب مرزی بود که باید ریسک کرده و با اعتماد انجامش می‌دادیم. مثلا وقتی بحث نماز و روزه و شخصیت مهیار مطرح شد، ابتدا گفتیم بهتر است این مساله مطرح نشود. اما بعد در اجرا دیدیم که چطور به درستی و ظرافت مطرح شد و حتی تاثیر در شخصیت مهیار داشت که جایی که از او می‌خواستند دروغ بگوید، می‌گفت روزه است و نمی‌تواند. دیالوگ‌های درست و به جایی از زبان کاراکتر‌های کولبر سریال مطرح شد که همگی با ظرافت مطرح شده بود.
وی در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران که نسبت به ظرافت تولید محتوا در نون خ پرسیده و از آن با عنوان دور زدن ناظر پخش یاد کرده بود، اینطور بیان کرد: به نظرم اگر دیدمان را اصلاح کنیم بهتر است. این درست نیست که بگوییم ناظر پخش متوجه نشده. باید اینطور گفت که امسال سازمان صدا و سیما اراده متفاوتی نسبت به سال‌های قبل داشته تا محتوا‌های تازه‌ای ارائه کند. باید از این ارائه استقبال شود. کما اینکه مدت هاست برنامه جام جم در نقد خود سازمان روی آنتن رفته و فصل جدید آن هم به زودی پخش خواهد شد.
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند